Jako trenerka głosu i logopeda spotykam się kilkanaście razy dziennie z pytaniem: Co lubi głos? Sam musisz sprawdzić. Jednak jest kilka wspólnych wytycznych,które sprawią,że głos Ci się odwdzięczy za troskę. To nie będzie wpis na temat higieny głosu. Bardziej zależy mi na przedstawieniu,za co polubi Cię Twój głos ,gdy mu poświęcisz chwilę czasu,dasz wytchnienie. Jeśli zastosujesz kilka poniższych zasad,to będziesz się mógł/a nim cieszyć długie lata.
Głos nosisz zawsze ze sobą ;),więc tak jak Ty i on odczuwa wiele nieprzyjemnych sytuacji. Jeśli przebywasz w spalinach,to i on je odczuwa,jeśli jesz pikantne potrawy to ,także pośrednio, oddziaływujesz na niego. Jeśli jesteś osłabiona/y lub chora/y,on też jest osłabiony. Wszystko,co czynisz i robisz odbija się na Twoim głosie. Czyli to,od czego musisz zacząć to:
ŚWIADOMOŚĆ
Musisz być świadomy tego,jak go używasz. Postaraj się zaobserwować swój głos w różnych sytuacjach. Zobacz,co mu szkodzi,a co pomaga. Co korzystnie wpływa,a co nie: pogoda, jedzenie,warunki w jakich przebywamy,nasze zachowania-emocje, stres. Słowem wszystko. Ciało reaguje a wraz z nim i nasz głos.Napięcia w ciele także wpływają na nasz głos,mają wpływ na jego brzmienie.Masz problemy ze swobodnym jego wydobywaniem,to przyjrzyj się bacznie Twojemu ciału.Napięcia i stres to Twój wróg. Zaciskanie warg,zgrzytanie zębami,podkurczanie stóp,dłonie zwinięte w pięści,napięcia krtani. Uświadomienie tych napięć pozwoli popracować nad rozładowaniem ich. Głos i ciało to jedność. Napięte mięśnie ,to napięty głos,lustro Twoich przeżyć i emocji.Zatem kolejną rzeczą jaką możesz zafundować swojemu głosowi to:
RELAKS
Zrelaksowana Ty,zrelaksowany cały aparat mowy. Zatem wypoczywaj,poznawaj myśli,rozpracowuj emocje. Rób to,co sprawia,że zapominasz o troskach. Kąpiel w pachnących olejkach,spa, spacery,zabawy z dzieckiem,wyjazd nad morze. Odwołuj się do wyobrazni,uspokajaj myśli,myśl pozytywnie i z czułością o sobie. Naucz się technik relaksacyjnych i wyciszających.np. Jacobsona czy Schulza. Włącz ulubioną muzykę i się nią delektuj,zatrzymuj w pamięci najpiękniejsze chwile.Jeśli możesz,to czasem nie rób nic. Odprężone ciało to głos pełen energii i mocy. Rób wszystko tak by sprawiać sobie przyjemność. Dbaj o swoje otoczenie i warunki w,jakich przebywasz.Zatem ważne jest:
OTOCZENIE
Na otoczenie składa się wszystko. Pomieszczenia w jakich przebywasz,klimat,warunki atmosferyczne,zmiana temperatur,hałas. Zatem w największym stopniu to od Ciebie zależy,w jakim otoczeniu przebywasz. Jeśli jesteś w mieście,gdzie jest smog,to albo nie wychodz,a jeśli musisz to zakładaj maseczkę. Dbaj o nawilżenie pomieszczeń,w których jesteś. Unikaj kurzu i innych zapyleń.Jeśli się da to unikaj klimatyzacji lub dostosuj jej temperaturę do warunków korzystnych.Optymalna temperatura,którą organizm lubi to 18-21 st.C. Staraj się nie przybywać w pomieszczeniach,zadymionych,zapapierosionych i innych „zaćmiewaczy”. Unikaj gwałtownych zmian temperatur. Nigdy rozgrzanego ciała nie zmuszaj do wyjścia na zimno. Staraj się utrzymać stałą, dogodną dla siebie temperaturę. Zawsze wietrz pomieszczenia. I pamiętaj,dostosuj siłę głosu do wielkości pomieszczenia.Za wszelką cenę unikaj hałasu,unikaj słuchania muzyki na słuchawkach.
SEN
Głos a sen to duża zależność. Kondycja głosu zależna od snu. Dobry,mocny sen ma wpływ na siłę i wydolność głosu.Natury się nie da oszukać.Sen to regeneracja sił fizycznych i umysłowych.Brak snu pociąga za sobą niewydolność głosu.Problemy techniczne,brak przypływu,płytko oddech,zmęczenie.Zmęczenie głosu to napięcia ciała. Zatem powstaje błędne koło.Emisja głosu wymaga pracy mięśni a te bez energii i życia powodują wyczerpanie czyli głos słabnący,mniej wyrazny,bełkocący,bez powera. Brak snu to zwiększony poziom stresu, zaburzona gospodarka hormonalna i napięcia,a co za tym idzie pogarsza się nastrój i niedyspozycja mięśniowo-krtaniowo-fonaycyjna.Ile spać? 0koło 6h to optymalny czas. Jeśli potrzebujesz 7-8h to też dobrze. Nie powinno się przekraczać 8h ależ mniej niż 5h nie jest z korzyścią dla Cibie i głosu. Zatem pamiętaj sen to najlepsze lekarstwo dla głosu. Podczas snu rozluzniasz ciało i regenerują się wszystkie komórki.
MILCZENIE
Odpoczynek głosowy jest jednym z najlepszych i podstawowych „lekarstw” dla głosu. Nie musisz go kupować w aptece ani wydawać pieniędzy,wiec jeśli tylko masz taką możliwość to postaraj się MILCZEĆ.Milczenie plus wilgotność powietrza to wręcz ukojenie dla głosu. Nigdy nie przekrzykuj odkurzacza,telewizora czy muzyki. Lepiej wyłącz te wszystkie urządzenia i mów głosem w swojej średnicy.I pamiętaj-unikaj szeptu.Gdy już musisz coś powiedzieć to nie ściszaj głosu,nie rozmawiaj szeptem. Szeptaniem zmuszasz struny głosowe do wytężonej pracy.Albo milcz albo mów normalnie ,nigdy szeptem.Milczenie albo choćby ograniczenia mówienia,do minimum jest wstanie znacznie poprawić Twój głos :).
DIETA
Co do diety,to poświęcę jej kiedyś osobny artykuł,gdyż dla głosu to bardzo ważny temat.Teraz przedstawię tylko skrótowo niektóre zagadnienia. To,co jemy i pijemy nie trafia bezpośrednio do naszej krtani ale to,co spożywamy nie pozostają bez wpływu na nasz organizm i krtań. Należy samemu zaobserwować,jakie pokarmy i płyny są neutralne dla nas,a jakie niekorzystne.WODA- to największy i najbardziej pożądany skarb dla głosu.Woda nie tylko nawadnia cały organizm ale przede wszystkim nawilża błonę śluzową gardła i wpływa korzystnie na fałdy.Przy wysiłku głosowym,przy braku nawodnienia, może dojść do spuchnięcia fałd głosowych a co za tym idzie,do przekrwienia i nieprawidłowego ich zwarcia. Zatem woda to podstawa każdej diety. Zaś jeśli chodzi o inne płyny to trzeba unikać zbyt słodkich,bowiem robi się ulepek i zalega flegma. Oraz zwracać uwagę na różnicę temperatur by nie za zimne i nie za gorące(różnica temperatur). Unikaj używek:kawy,alkoholu,papierosów i ostrych przypraw. Niewskazane także są cytrusy,bowiem są kwasotwórcze oraz cukier,bo także „zalepia” i podrażnia jamę gardła.
PRACA NAD GŁOSEM
Praca nad emisją głosu czyli postawą,prawidłowym oddechem,rozbudzeniem rezonatorów,fonacją.Poznaniem możliwości swojego głosu.
Jeśli naprawdę myślisz o swoim głosie to zapraszam Cię na zajęcia emisji by Twój głos Ci służył wiele lat. Zapisz się na konsultację